هفدهمین پاسداشت سالگرد شیخ اجل سعدی شیرازی

دیشب به مناسبت هفدهمین یادبود سالگرد شیخ مصلح الدین سعدی شیرازی مراسمی در کنار تربتش برپا شد. مراسم در ساعت ۳۲/۸ دقیقه با تلاوت آیاتی از قرآن مجید توسط آقای هاشمی زاده شروع و سپس سرود جمهورس اسلامی پخش شد. جناب اقای دکتر آذر به عنوان مجری برنامه ها را دنبال می کرد. برنامه ها عبارت بودند از:

۱ -  خیرمقدم توسط استاندار محترم فارس دکتر صادق عابدینی و چند نکته در رابطه با سعدی

۲ – سخنرانی ریاست محترم میراث فرهنگی دکتر ملک زاده در رابطه با سعدی

۳ – سخترانی سفیر مالزی در رابطه با سعدی و مردم ایران و شیراز

۴ – رونمایی از دو کتاب نصیحت الملوک سعدی به لحاظ هنری بودن که توسط محمد حسین مربوط به سال 1280 ه ق است و دیگری کتاب بوستان سعدی به لحاظ قدمتش که مربوط به 500 سال قبل می باشد و توسط محمد بن علاءالدین رزه است.  

۵ –سخنرانی معاون اول ریاست جمهوری دکتر رحیمی در رابطه با سعدی

۶- اجرای سرودهایی از گروه طاها

۷ – اجرای شعرها و حکایات کوتاه توسط کودکان و نوجوانان

۸ – اجرای سرود توسط دختران کازرونی

۹ – اجرای کنسرت توسط سالار عقیلی و گروه همراه

۱۰ – میهمانان ویژه: معاون اول ریس جمهور دکتر رحیمی – برخی ار سفرا و میهمانان خارجی

شعر اول که در دستگاه نوا توسط سالار عقیلی خوانده شد

مشنو ای دوست که غیر از تو مرا یاری هست / یا شب و روز بجز فکر توام کاری هست

به کمند سر زلفت نه من افتادم و بس / که به هر حلقه زلف تو گرفتاری هست

گر بگویم که مرا با تو سر و کاری نیست / در و دیوار گواهی بدهد کاری هست  

هر که عیبم کند از عشق و ملامت گوید / تا ندیدست تو را بر منش انکاری هست  

صبر بر جور رقیبت چه کنم، گر نکنم / همه دانند که در صحبت گل، خاری هست

نه من خام طمع، عشق تو می‌ورزم و بس / که چو من سوخته در خیل تو بسیاری هست  

باد، خاکی ز مقام تو بیاورد و ببرد / آب هر طیب که در کلبه عطاری هست  

من چه در پای تو ریزم که سزای تو بود / سر و جان را نتوان گفت که مقداری هست

همه را هست همین داغ محبت که مراست / نه که مستم من و در خیل تو هشیاری هست

من از این دلق مرقع به درآیم روزی /تا همه خلق بدانند که زناری هست  

عشق سعدی نه حدیثی است که پنهان ماند / داستانیست که بر هر سر بازاری هست

شعر دوم

باغبان حرامـت باد زین چمـن چو مـن رفتن / گر به جای من سروی غیر دوست بنشانی

گر رقیب از لعلت بوسه خواست مانع شو / حیــف باشـد ار حیوان نوشد آب حیوانـی

ای عاقبت رقیبم زد بوسه لعل جانان را / بُــرد اَهـرمَــن آخـر خـاتــم سـلیـمانـی

یوسُـف عزیـزم کو ای برادران رَحمـی / کز غمَش به جان آمد حالِ پیرِ کنعانی

حُسن تو هر جا که کوس عشق فرو کوفت / بـانــگ بـرآمـد کـه غـارت دل و دیـن اسـت

مرا دو چشم به راه و دو گوش بر پیغام / تو فـارغـی و به افسوس می رود ایّام

شبـی نپـرسـی و روزی که دوسـت دارانم / چگونه شب به سحر میبرند و روز به شام

مـلامَتـم نـکنــد هیـچ کـس در ایـن سـودا / که عشق می بسِتاند ز دست عقل زَمام

انتقاد و پیشنهاد

هر ساله در یکم اردیبهشت سالروز سعدی برنامه های ویژه ای در محل آرامگاه سعدی برگزار می شود. انگاری سال به سال کیفیت برنامه ها رو به افول می رود.

۱ – اگر چه همه ما ایرانیان کمابیش با اشعار، افکار و اندیشه های سعدی و دیگر شعرای سرسبد ایران آشنایی داریم، بهتر است میهمانان ویژه ای که در چنین جایگاه هایی دعوت می شوند یا در باب پست و مقام و مرتبه ای که دارند، انتخابی، شعرهایی از همان شاعری که برایش دعوت شده اند و مربوط به محیط کار خودشان است بیابند و بازگو کنند که برای شنونده تازگی داشته باشد. صحبت های تکراری شنوندگان و مخاطبان را کسل می کند.

۲ – نیاز نیست که هر کسی را در هر برنامه ای به عنوان میهمان دعوت کرده اند نسبت به همان موضوع تخصصی صحبت کند. می تواند گریز بزند و اگر تبحر داشته باشد می تواند با یک احوالپرسی مختصر زمان خودش را به اتمام برساند.

۳ – دیشب تنها کسی که می توانست به درستی از سعدی سخن بگوید همان دکتر آذر بود که باز هم متاسفانه او را به عنوان مجری دعوت کرده بودند. مجری باید کسی باشد که رمز و راز و سیر و سلوک مجری گری را طی کند. احتمالاً در تمام مقولات هم ما دچار چنین مشکلاتی هستیم. سخنران جای مجری را می گیرد و بالعکس، و همین است که احتمالاً در خیلی از کارها کار تخصصی صورت نمی گیرد.

۴ – چرا امام جمعه محترم فارس دعوت نشده بود! نمی دانم! شاید کار واجب دیگری داشت. لااقل می توانست نماینده ای بفرستد. اگر چه آیت الله دستغیب نماینده محترم مردم فارس در مجلس خبرگان رهبری حضور داشتند، اما انگاری نسبت به ایشان کم لطفی شده است. کاش از ایشان هم در ابتدای مجلس خیرمقدم گفته می شد و یا از ایشان هم دعوت می شد تا در این مجلس که به حق میزبان اصلی بود کمال استفاده را می بردیم.

۵ – برنامه هایی اینچنین که از بزرگان ایران گرفته می شود و شخصیت های بزرگی هم دعوت می شوند، بایستی از کیفیت بالایی برخوردار باشد. این برنامه ها در حد یک برنامه دانشجویی و یا مدرسه ای است که در جشن ها و اوقات فراغت گرفته می شود. همیشه سه چهار تا از کودکان با لباس های سنتی و خواندن شعرهایی از شعرا و سخنرانی ها پیرامون برخی از شعرها، تکراری شده است. بیایید برنامه ریزی کنیم تا بانیان چنین برنامه هایی با برنامه های جذاب و با کیفیت برگزار کنند. اگر از یک پیرمرد اهل همین سعدی دعوت می کردید می توانست تمام این صحبت ها را پیرامون شیخ اجل برایتان بگوید. شاید چیزهایی می گفت که تا حال هم نشنیده بودید. یکی از مشکلات ما ایرانیان در این است که فقط خودبین هستیم. سعدی علیه الرحمه نزدیک به هفت قرن است که در محل امروزی هم حیات داشت و هم ممات دارد. قبل از اینکه دیگران از راه های دور و نزدیک برای عرض ادب و قرائت فاتحه به این مکان تشریف بیاورند خود اهالی او را تغسیل، تشییع و تدفین کردند. خود اهالی از همسایکان و همکیشان سعدی هستند. در مرحله اول بایستی به این مردم صد آفرین گفت که اگر چه خودشان در بضاعت فقر و تنگدستی هستند، اما به سعدی احترام ویژه ای قائلند. آرامگاه را چون نگینی در بر گرفته اند. و هر صبح و شام او را می بینند و احترام می کنند. اصلاً قسمتی از محوطه سعدی، مسجد و قبرستان آباء و اجدادی ماست که قدیمی های سعدی در برخی از جاهای آن با کفش وارد نمی شوند. همواره در سالروز سعدی فقط به شعرهای دست و پا شکسته قناعت کردیم و به حواشی سعدی دقت نداشته ایم. یکبار نگفتیم حواشی سعدی را هم به یاد داشته باشیم. در فوتبال یکی از جاذبه ها حواشی آن هست. در آرامگاه سعدی جوق سعدی وجود دارد که گویند خود شیخ سعدی اولین بنا را روی آن درست کرده است که به حوض ماهی معروف است. شوریده شاعر نابینای شیرازی هم در جوار سعدی آرامگاه دارد و هیچگاه از این شاعر در سالگرد سعدی که از دوستداران و از متولیانش بود یادی نمی شود. از مردم قدرشناس شهرک سعدی که اکثریت در فقر و بدبختی بسر می برند و در کوچه پس کوچه های تنگ و باریک و هزار معضل زندگی می کنند و همواره چشمانشان به این آرامگاه زیبا و با معماریهای هرساله و درآمدهای ویژه حرفی به میان نمی آید. از آب قنات سعدی که روز به روز کمتر می شود حرفی به میان نمی آید. چنین برنامه هایی را نمی توان در حد برنامه ملی دانست. تنها ویژگی های دیشب اجرای کنسرت سالار عقیلی بود و نکته هایی که دکتر آذر از سعدی به زبان می آورد. و دیگر هیچ!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

کاش در سالهای بعدی برای تهیه برنامه های سعدی از بزرگان، دانشمندان، شعرا، نویسندگان و هنرمندان شهرک سعدی هم کمک گرفته بشود.