گذری بر تاریخ و جغرافیای میگون ( زنانُ کار و پوشش)

در گذشته زنان میگونی غیر از خانه داری پا به پای مردان در کارهایی که توانایی داشتند کار می کردند.    

                                       

     در این تصویر نوع پوشش زنان در گذشته و همچنین فعالیت روزانه بدرستی مشخص است.  

خانه داری:  

اکثر زنان میگونی خانه دار بودند. خانه داری از جمله وظایف زنان خانه دار بود. جمع کردن رختخوابها، جارو کردن، شستن رخت و لباس و ظروف، نگهداری از کودکان خردسال، تهیه غذا  از جمله کارهایی بود که به طور روزانه در دستور کار زنان قرار داشت که به نوعی مدیریت داخلی خانه را برعهده داشتند.  

پختن نان:  

 پختن نان بصورت هفتگی بود. زنان خانه یک شب قبل مایه خمیر تهیه می کردند تا ترش گردد و به جای مایه خمیر از آن استفاده می کردند. صبح روز بعد وقتی که مردان خانه به صحرا می رفتند، آرد را خمیر کرده و با مایه ای که از قبل تهیه می شد ورز می دادند. تنور خانگی را با چوب روشن می کردند و هنگامی که تمامی چوبها به زغال تبدیل می شد، یکی از کدبانوهای خانه خمیر را چانه می کرد و دیگری آن را در داخل تنور قرار می داد. بعد از پختن، نانها را در ظرفهای چوبی (لاک) قرار داده و به مدت یک هفته (کمتر یا بیشتر) به مصرف روزانه می رساندند. در زمستانها از زغال تنور برای کرسی استفاده می کردند. گهگاهی هم برای پختن غذا، دیزی آبگوشت و غذاهای دیگر را از همین زغالها استفاده می کردند.  

انتقال آب از لب رودخانه و یا چشمه ها:  

تهیه آب منزل از چشمه ها، رودخانه و نهرهای محل استفاده می شد. زنان با کوزه های سفالی این آبها را به خانه می آوردند و در گودالی که برای همین منظور در گوشه ای از حیاط یا منزل تعبیه می شد، قرار می دادند تا آب همواره خنک و گوارا باشد.  

شستن رخت و لباس و ظروف در کنار رودخانه:  

قبل از اینکه آب لوله کشی بهداشتی در محل نصب شود، زنان خانه برای شستن ظروف و لباسهای خودشان از آب رودخانه و یا نهرهای نزدیک منزلشان استفاده می کردند.   

بردن ناهار به باغ و صحرا برای مردانی که مشغول کار هستند:  

بیشتر اوقات در بهار، تابستانها و پائیز مردان خانه که در صحرا و باغات مشغول کار می شدند، هنگام ظهر به خانه نمی آمدند؛ این از وظایف زنان خانه بود که بساط ناهار را تهیه و روی سرشان قرار داده و به سمت باغ می رفتند و در محل کار ناهار را صرف می کردند.   

وجین کردن:  

در بهار وقتی زمینها شخم زده می شد و بذرها به زیر خاک می رفت، پس از مدتی جوانه ها سر از خاک در می آوردند. همراه با محصولات کاشته شده علفهای هرزی هم لابلای محصولات رشد می کردند که زنان خانه به مزارع می رفتند و وجین می کردند.   

شیردوشی و تهیه ماست و پنیر:  

یکی دیگر از کارهای بانوان مخصوصاً باتجربه ها شیردوشی بود. اکثر مردم کم و بیش حیواناتی از قبیل گاو و گوسفند داشتند. اعتقاد مردم در این بود که مال (گاو و گوسفند) آبروی خانه است. اگر میهمانی ناخوانده وارد شود، این از تولیدات شیر از جمله: ماست، کره، پنیر، سرشیر و غیره است که می توان با آن به عنوان غذای حاضری از میهمان پذیرایی کرد تا آبرو حفظ شود. اگر حیوانات در آغلها بودند، زنان برای شیردوشی اقدام می کردند. آنها شیر را می دوشیدند و به خانه می بردند و با جوشیدن شیر به ماست و کره و پنیر تبدیل می کردند.  

نگهداری از طیور خانگی:  

اکثر میگونیها در منزل خودشان حیواناتی از قبیل: مرغ، خروس، زنبور عسل ... داشتند. زنان خانه در حفظ و نگهداری از این حیوانات کوشا بودند.  

برداشت محصول:  

در برداشت محصولات هم این زنان بودند که پا به پای مردان کار می کردند و محصولاتشان را جمع می کردند.   

چیدن سبزیجات کوهی در بهار:  

یکی دیگر از کارهای زنان و دختران جوان چیدن سبزیهای کوهی در فصل بهار بود. زنان گاهی بصورت گروه زنان و گاهی با همسرانشان برای چیدن سبزی، لیواس و قارچ به کوههای نزدیک و دور می رفتند و از این سبزیجات بصورت تازه مصرف و همچنین مقداری از آنها را برای زمستان خشک می کردند.  

ریسندگی و بافندگی:  

از دیگر کارهای زنان ریسندگی و بافندگی با پشم گوسفندان بود. این کار بیشتر در فصل پائیز و زمستان انجام می شد. آنها از پشم گوسفندان، جوراب، ژاکت، کلاه و همچنین از موی بز رسن (طناب) تهیه می کردند.

با ایجاد مدارس به صورت کلاسیک برخی از دختران همراه پسران بصورت مختلط در آموزشگاهها مشغول تدریس شدند. بعدها با گسترش مدارس دختران هم بصورت مستقل به تدریس مشغول شدند. در بدو پیروزی انقلاب زنان نقش فعالی در همراهی با انقلاب داشتند. امروزه برخی از زنان در ادارات دولتی و در فعالیتهای اجتماعی مشغول هستند.   

                            

                               نمونه ای از کار و تلاش زنان و مردان 

                                             

پوشش زنان و مردان :    

پوشش مردان قدیمی میگون، تشکیل می شد از یک شلوار پاچه گشاد و یک عبایی که به جای کمر بند با یک شال دور کمر را می بستند و یک کلاه بافتنی مشکی و یا برخی هم از کلاههای نمدی استفاده می کردند. عبا و شلوار از یک جنس و یک رنگ بودند که به آنها الخُلُق هم می گفتند. شالها در زمستان از پشم بافته می شد و در تابستان از پارچه های نازکتر استفاده می شد. جوراب هم در زمستان از پشم گوسفندان بافته و در برخی اوقات با کاموا جورابهایی بافته می شد. آخرین مردانی که از این پوشش استفاده می کردند می توان از حاج شعبان کیارستمی و حاج قاسم سلیمانی نام برد. در گذشته های نه چندان دور برای پاپوش از پوست حیوانات (چرم) استفاده می کردند. به این نوع پوشش ... می گفتند. نمونه ای از این کفشها را قبل از انقلاب در بازدید از انبار (بالخونه = بالاخانه = انبار علف و وسایل مربوط به دامداری) یکی از اقوام به جای مانده بود؛ دیده و چند ماهی هم استفاده می کردیم. ما این کفشها را شب خیس می کردیم تا بتوانیم صبح بپوشیم. به علت چرمی بودن، خشک می شد. کفشها خیلی ساده بودند. هیچ گونه طراحی روی آن مشاهده نمی شد. فقط در قسمت جلو همانند اکثر کفشهای امروزی به جای بند با یک تکه بند چرمی به هم بسته می شد. گیوه ها هم از جمله پاپوشهایی بود که بعدها از آن استفاده می شد. خاصیت گیوه ها در آن بود که پاها عرق نمی کرد و بو نمی گرفت. از سالهای چهل به بعد گالشها و چکمه های پلاستیکی در بورس قرار گرفتند. پوشش مردان هم به سمت کت و شلوار رفت. گالشها دو نوع بودند. یک نوع نرم و نوع دیگر سفت بودند. گالشهای نوع نرم به مراتب بهتر از نوع سفت و محکم بودند. در زمستان این نوع گالشها یخ نمی زد و همچنین روی برف و یخ سُر نمی خورد. در زمستان از چکمه های پلاستیکی با ساقهای بلند و کوتاه هم استفاده می شد. کت و شلوارها توسط خیاط دوخته نمی شد. بزازهای(پارچه فروش ها) دوره گردی بودند که پارچه و بیجامه و کت و شلوارهایی به محل می آورد و مردم هم از این بزازها خریداری می کردند. این گالشها هم برای مردان و هم برای زنان استفاده می شد. پوشش زنان کامل تشکیل می شد از یک روسری سفید بلند و شلواری مشکی پاچه گشاد و پیراهنهایی در رنگهای مختلف و یک چادری که دائماً به کمرشان بسته می شد. هنگام کار، بچه های کوچک را در پشت خود قرار داده و با همین چادرها از پشت کودک می بستند و یک دور چادر دور کمر قرار گرفته و در انتها دو دستک چادر را به هم گره می زدند. شلوارکهایی مشکی هم می دوختند و به تن کودکان و نوجوانان می کردند. برخی از مردان هم با کت و شلوار و شاپو استفاده می کردند. کم کم پوشش لباسهای مردان به سمت کت و شلوار رفت.