فرهنگ لغات میگونی(ر - ز - ژ)

حرف (ر)

را به راه (ra be rah): از راه رسیدن

راحَت (راحَد) (rahat): راحت

راحَت(راحد) کُردَن (rahat kordan): راحت کردن

راحَت(راحَد) بَویئَن (rahat bavian): راحت شدن

راحِلَه (rahelah): راحله

راس (ras): راست

راس بوتَن (ras butan): راست گفتن

راس بَویئَن (ras bavian): راست شدن

راس دیرگاموئَن (ras dir gamuan): راست در آمدن

راس راسی (ras rasi): واقعاً، حقیقتاً

راسِّش (rasses): واقعیتش، حقیقتش

راس کُردَن (ras kordan): راست کردن

راسِّه (rassah): راسته

راس هاکُردَن (ras hakordan): راست کردن، بلند کردن از زمین و ایستادن

راسِّه حسینی (rasseh hoseyni): بی مقدمه چینی، بی غل و غش، حقیقت

راضی کُردَن (razi kordan): راضی کردن

راضیَه (raziah): راضیه

راغِن (rayen): روغن

راغِن بَزوئَن (rayen bazuan): روغن زدن

راغِن بِمالیئَن (rayen bemali an): روغن مالیدن

راغِن چِراغ (rayen ceray): روغن چراغ

راغِن داغ (rayen day): روغن داغ

راغِن دُمبَه (rayen dombah): روغن دنبه

راغِن نِواتی (rayen nevati): روغن نباتی

راغِنی (rayeni): روغنی

رام بَویئَن (ram bavian): رام شدن

رام کُردَن (ram kordan): رام کردن

راها (raha): رها

راها بَویئَن (raha bavian): رها شدن

راها کُردَن (raha kordan): رها کردن

راه (را) بِدائَن (beda an rah): راه دادن

راه بَزوئَن (rah bazuan): راه زدن

راه بَلَد (rah balad): راهنما

راه بوردَن (rah burdan): راه رفتن

راه بَیتَن (rah baytan): راه گرفتن

راه بیموئَن (rah bimuan): مدارا و سازش کردن، راه آمدن

راه بینگوئَن (rah binguan): راه انداختن

راه کَتَن (rah katan): راه افتادن

راهنِما (rahnema): راهنما

راه هِدائَن (rah heda an): راه دادن

رَتخ وفَتخ (ratx o fatx): جمع و جور کردن کارها، حل کردن مسایل

رَج ‌(raj): رد پا، نشانه، رده، ردیف، مرتب

رَج بَزوئَن (raj bazuan): نشانه کردن

رَجدار کِر (rajdar ker): نام محلی درغرب میگون

رَج رَج (raj raj): ردیف ردیف، لایه لایه

رَجون رَجون (rajun rajun ): با افاده راه رفتن

رَحم کُردَن (rahm kordan): رحم کردن

رَحمون (rahmun): رحمان

رَحمین (rahmin): مهربان

رَخت(رخد) (raxt): لباس

رَخت بَیتَن (raxt baytan): لباس گرفتن

رَخت تَن کُردَن (raxt tan kordan): لباس پوشیدن

رَختِخو (raxtexu): رختخواب

رختشورخُنَه (raxt sur xonah): رختشویخانه

رِخنَه (rexnah): رخنه

رِخنِه کُردَن (rexneh kordan): رخنه کردن

رَد(رَت) بدائَن (beda an rad): رد دادن، عبور دادن، جا خالی دادن

رَد بیتَن (rad baytan): اثر کسی را تعقیب کردن

رَد کُردَن (rad kordan): رد کردن، عبور دادن

رَد گِردَن (rad gerdan): رد شدن

رَد و پَت (rad o pat): رد و بدل

رَدَه (radah): رده، رتبه

رَزَه (razah): رزه، حلقه ای بر در که در سوراخ چفت در جای می گیرد.

رِسا (resa): رسا

رَسم بَویئَن (rasm bavian): رسم شدن

رَسم کُردَن (rasm kordan): رسم کردن

رَسِن (rasen ): طناب

رَسید (rasid): رسید، فاکتور

رَسیدِگی (rasidegi): رسیدگی

رِشتَه (restah): رشته

رُشخَند (rosxand): ریشخند

رِشگ ( resg): تخم شپش

رُشوَه (rosvah): رشوه

رُشوِه هاییتَن (rosveh hayitan): رشوه گرفتن

رُشوِه هِدائَن (rosveh heda an): رشوه دادن

رَصَد (rasad): تقسیم

رَصَد کُردَن (rasad kordan): تقسیم کردن، دادن سهم هر کس

رِضا (reza): راضی

رِضا کُردَن (reza kordan): راضی کردن

رَعشَه (raesah): رعشه

رَعشَه بَیتَن (raesah baytan): رعشه گرفتن

رَعیَت (raeyat): کشاورز

رَغبَت (raybat): رغبت

رَغبَت کُردَن (raybat kordan): رغبت کردن

رَفتَه رَفتَه (raftah raftah): اندک اندک

رَفط (raft): ربط

رُفو کُردَن (rofu kordan): رفو کردن

رِق (rey): ریق، مدفوع اسهالی

رِق بَزوئَن (rey bazuan): ریق زدن

رِق کَتَن (rey katan): اسهال گرفتن، میوه ای که زیاده از حد رسیبده یا در اثر گندیدگی شل و له شده باشد.

رَقص بَکُردَن (rays bakordan): رقص کردن

رَقص هاکُردَن (rays hakordan): رقص کردن

رِقماسّیئَه (rey massiah): بچه بسیار لاغر و نحیف، ریقو، کنایه از فرد ناتوان و تنبل

رُقَیَه (royayyah): رقیه

رَگِبار (ragebar): رگبار

رَگ بَزوئَن (rag bazuan): رگ زدن

رَگ به رَگ بَویئَن (rag be rag bavian): رگ به رگ شدن

رَگِ خو (rage xu): رگ خواب

رَگ کُردَن (rag kordan): پر شدن شیر پستان به حالتی که رگهای آن کشیده شود.

رَگ و ریشَه (rag o risah): کنایه از خانواده و بستگان و نژاد و نسل

رَگَه (ragah): رگه، لایه

رَم (ram): ترس و وحشت که بیشتر برای حیوانات بکار برده می شود.

رَم بِدائَن (ram beda an): رم دادن، ترس دادن

رَم بَکُردَن (ram bakordan): رم کردن، وحشت کردن

رَمِضون (ramezun): رمضان

رَنج بَکِشیئَن (ranj bakesian): رنج کشیدن

رَندَه (randah): رنده

رَندِه کُردَن (randeh kordan): رنده کردن

رَنگ بَزوئَن (rang bazuan): رنگ زدن

رَنگ به رَنگ بَویئَن (rang be rang bavian): رنگ به رنگ شدن

رَنگ بَویئَن (rang bavian): رنگ شدن، کنایه از گول خوردن

رَنگ بَیتَن (rang baytan): رنگ گرفتن، به رنگ آمدن میوه، میوه نزدیک به رسیدن

رَنگ پَس بدائَن (rang pas beda an): رنگ پس دادن

رَنگِ رَز (range raz): رنگرز

رَنگ کُردَن (rang kordan): رنگ کردن، کنایه از گول زدن

رَنگ هِدائَن (rang heda an): رنگ دادن

رَنگ و وارَنگ (rang o varang): رنگارنگ

رَنگ و رو بوردَن (rang o ru burdan): رنگ پریدن، کنایه از ترسیدن

رو (ru): چهره، رخ

روسیا (rusia): روسیاه، خجل و شرمنده

رون (run): ران

روئَه (ruah): رویه

رِوال (reval):‌ رویه، روش

روبِدائَن (rubeda an): رودادن

روبَدیئَن (rubadian): مهربانی دیدن، مهربانی بیش از حد که فرد را پررو کند.

روبرو بَویئَن (ruberubavian): روبرو شدن

روبِرو کُردَن (ruberukordan): رودررو کردن، مقابل کردن

روبَندَک (rubandak): روبنده، برقع

رو بَیتَن (rubaytan): رو گرفتن

رو بیموئَن (rubimuan): روآمدن، ترقی کردن

روپِنهون کُردَن (rupenhun kordan): خود را مخفی کردن برای انجام ندادن تعهد

روحِ الله (ruhellah): روح الله

روحی (ruhi): رویی، کالای ساخته شده از روی

رُخُنَه (roxonah): رودخانه

رُخُنِه گل (roxoneh gal): کنار رودخانه

رو دار (rudar): پر رو

رودرواسی (rudarvasi): رودربایستی، شرم و ملاحظه

رودَست بَوِردَن (rudast baverdan): رودست بردن،کنایه از کالایی که سریع به فروش می رسد.

رودَست بخوردَن (rudast baxordan): رودست خوردن

رودَست بَزوئَن (rudast bazuan): رودست زدن

رودست بَموندَن (rudast bamundan): رودست ماندن

رودِل کُردَن (rudel kordan): رودل کردن

رودَه (rudah): روده

روز پَس (ruzpas): روز درماندگی

روز خوش (ruze xos): روز آسودگی و شادی

روز قیومَت (ruze yiyumat): روز قیامت

روزِ میون (ruze miun): ظهر، وسط روز

روزَ نَه (ruzanah): روزنه

روزونَه (ruzunah): روزانه

روزَه (ruzah): روزه

روزَه بَخوردَن (ruzah baxordan): روزه خوردن

روزَه بَیتَن (ruzah baytan): روزه گرفتن

روزَه خور (ruzah xor): روزه خور

روزَه دار (ruzah dar): روزه دار

روسدار پُشت (rusdar post): نام محلی در میگون

روسیفید (rusifid): روسفید

روشَنا (rusana): هنگام روشنی هوا

روشِن بَویئَن (rusen bavian): روشن شدن

روشِن کُردَن (rusen kordan): روشن کردن

روشور (rusur): سفیدآب

روضَه (rozah): روضه

روضَه بَخُندَن (rozah baxondan): روضه خواندن

روضَه خُن (rozah xon): روضه خوان

روضَه خُنی (ruzah xoni): روضه خوانی

روگَردون (rugardun): منصرف، پشیمان

روگَردون بَویئَن (rugardun bavian): منصرف شدن، پشیمان شدن

رونِما (runema): رونما

روهَم بَریتَن (ruham baritan): روهم ریختن، تبانی کردن

رَوون (ravun): روان

رَوون بَویئَن (ravun bavian): روان شدن، درس را خوب یاد گرفتن

رووِنداز (ruvendaz): روانداز، لحاف و چادرشب و...

رَوونِه بَینَه (ravuneh baynah): روانه شدند

رَوونِه بَویئَن (ravuneh bavian): روانه شدن

روونِه کُردَن (ravuneh kordan): روان کردن

رَویَه (ruyah): رویه

رویَه دُشَک (ruyah dosak): رویه تشک

رِی (rey): وزنی برابر 12 کیلو گرم، زمینی به مساحت250 متر مربع

ریحون (reyhun): ریحان

ریختِگَر (rixtegar): ریختگر

ریدِمون (ridemun): ریدمان، خرابی کار

ریز ریز بَویئَن (riz riz bavian): ریز ریز شدن

ریز ریز کُردَن (riz riz kordan): ریز ریز کردن

ریزَه کاری (rizah kari): ریزه کاری

ریسمون (rismun): ریسمان

ریسَه (risah): ریسه

ریسَه بوردَن (risah burdan): ریسه رفتن

ریسَه کُردَن (risah kordan): ریسه کردن، ردیفی به هم بستن

ریسه تا (risah ta): رشته نخ به هم تابیده شده

ریش بَزوئَن (ris bazuan): ریش تراشیدن

ریش بَکِندَن (ris bakendan): ریش کندن

ریش دیر گا اوردَن (ris dirga urdan): ریش در آوردن

ریش گِرو دَرِنگوئَن (ris gero darenguan): ریش گرو گذاشتن

ریشَه (risah): ریشه

ریشَه بَزوئَن (risah bazuan): ریشه زدن

ریشَه بَکُردَن(کُردَن) (risah bakordan): ریشه کردن

ریشَه دار (risah dar): ریشه دار

ریشَه کَن بَویئَن (risah kan bavian): ریشه کن شدن

ریشَه کَن کُردَن (risah kan kordan): ریشه کن کردن

ریکا (rika): پسر

ری کُردَن (rey kordan): ری کردن، حجیم شدن

ریگ (rig): سنگریزه

ریگ شور کُردَن (rig sur kordan): شستن حبوبات و غلات برای ته نشین شدن سنگریزه ها و جدا کردن آنها

رینا (rina): مسیر گله گوسفندان و احشام

ریَه (ria): ریه

----------------

حرف (ز )

زابِِرا ( zabera ) : زابرا

زار(zar): گریه

زاربَزوئَن ( zar bazuan ) : زارزدن ، سخت گریستن
زاری کُردَن ( zari kordan ) : زاری کردن
زاغال ( zayal ) : زغال
زاغال سنگ ( zayal sang ) : زغال سنگ
زاغالَگ ( zayalag ) : زغال حاصل از چوب سوخته
زاغَگ ( zayag ) :  خطاب تحبیب یا تحقیر گونه برای زاغ چشم
زاغول ( zayul ) : زاغ چشم
زاغَه ( zayah ) : زاغه

زاندی (zandi ): زانو
زاندی بَزوئَن ( zandibazuan ) : زانو زدن
زاندی به زاندی ( zandi be zandi ) : پهلو به پهلو

زاهلَه (zahlah ):  زهله، کنایه از شجاعت
زائو ( zau ) : زائو ، زنی که تازه وضع حمل کرده
زایمون ( zayemun ) : زایمان
زِبر زرنگ ( zebre zerang ) : چابک وفرز
زَجّه مورَه ( zajjah murah ) : آه و فغان وشیون
زَحمت ( زحمد)بِدائَن ( zahmat beda an ) : زحمت دادن
زَحمت ( زحمد)بَکِشی یَن( bakesiyan zahmat) : زحمت کشیدن
زَخم زِوون ( zaxme zevun ) : زخم زبان
زخمِ زیلی ( zaxme zili ) : خراش وزخم زیاد روی بدن
زخمِ کاری ( zaxme kari ) : زخم کشنده
زَخمی کُردن ( zaxmi kordan ) : زخمی کردن
زَخمی بَویئَن ( zaxmi bavian ) : زخمی شدن
زِربَزوئَن ( zer bazuan ) : زرزدن
زِرتِش دَرشیئَن ( zertes darsian ) : تلنگش در رفتن، گوز گوز افتادن
زِرتِش قَمصور بَویئَن ( zertes yamsur bavian ) : زوارش در رفتن ، از رمق افتادن
زِِرتی (zerti): ناگهان ، سریع
زَرچووه ( zarcuvah ) : زرچوبه
زَرخرید ( zarxarid ) : زرخرید
زَرداُو ( zardu ) : زرداب
زَردَمبو ( zardambu ) : لاغر و ناتوان ورنگ پریده
زَردَه ( zardah ) : زرده ی تخم مرغ
زَردَه زَخم ( zardah zaxm ) : زرده زخم

زَردِه گِلَک(zarde gelak): نام محلی در میگون، در قسمت شمال شرقی میگون بالای جاده شمشک قسمتی دارای خاک زرد می باشد که در قدیم از این خاک خمیری درست می کردند و به عنوان رنگ به عنوان شناسایی به پشت گوسفندان می مالیدند.
زِِشد ( zesd ) : زشت

زَعفِرون ( zaeferun ) : زعفران
زَغنبود ، زغنبوت ( zaynabud ) : نفرینی است مانند زهرمار
زِِفت ( zeft ) : صمغ سیاه که برای درمان کچلی به سر زنند
زِفت بِمالیئَن ( zeft bemalian ) : زفت انداختن
زَقّوم ( zayum ) : زهر ،  نفرینی به معنای زهر مار

زِگا (zega): نام محلی در میگون در گذشته از این مکان برای چیدن سبزی کوهی و چرای گوسفندان مورد بهره برداری قرار می گرفت. امروزه معدن سنگی در این مکان ساخته شده که مورد بهره برداری می شود.( این کلمه ریشه در اوستا دارد و اغلب با پیشوند "م ، ن" بیان می شود.)
زِلzel) ) : گوسفند بدون دنبه
زُل ( zol ) : خیره کردن چشم
زُل بَزوئَن ( zol bazuan ) : زل زدن
زُل زُل نِگاه بَکُردَن ( zol zol negah bakordan ) : خیره خیره نگاه کردن
زِلزلَه ( zelzelah ) : زلزله
زِلزلَه بیموئَن ( zelzelah bimuan ) : زلزله آمدن
زُلف واهِشتَن ( zolf vahestan ) : زلف گذاشتن

زُلفین (zokfin ): چفت و بست در
زُلِه چُشم ( zoleh cosm ) : کنایه از کودکان وافراد حرف نشنو و خودرای
زَمبور ( zambur ) : زنبور
زَمبور سیاه ( zambur siyah ) : زنبوری درشت و سیاه و پشمالو
زمبور طلا ( zambur tela ) : زنبور فاقد نیش به رنگ سبز و طلایی وبراق که اوایل بهار و در داخل گل محمدی به وفور یافت می شود.
زَمبَه ( zambah ) : زنبه
زمبیل ( zambil ) : رنبیل
زَمزَمه ( zamzamah ) : زمزمه
زِمستون ( zemestun ) : زمستان
زِمستون سیاه ( zemestun siah ) : زمستان سخت
زََمون ( zamun ) : زمان
زَمونَه ( zamunah ) : زمانه
زَناجی ( zanaji ) : زن حاجی آقا ، همسر حاجی آقا
زَِناشویی ( zenasuyi ) : زناشویی
زَن بَوِردَن ( zan baverdan ) : زن گرفتن
زَن بِرار ( zan berar ) : زن برادر
زَن پی یَر ( zan piyar ) : پدر زن
زَن جِندَه صاحاب ( zan jendah sahab ) :  دشنامی که به حیوانات و یا ابزار داده می شود به معنی آنکه مالک آن فردی است که زنش بدکاره است.
زَنجیل ( zanjil ) : زنجیر
زَنجیل کُردن ( zanjil kordan ) : با زنجیر بستن حیوان یا انسان
زَنداری ( zandari ) : همسر داری
زَن دُرُست کُردَن ( zan dorost kordan ) : زن گرفتن ، انجام مقدمات  ازدواج توسط مردان ، مذاکرات قبل از خواستگاری و خواستگاری و نامزدی و ازدواج
زِندون ( zendun ) : زندان
زِندونی ( zenduni ) : زندانی
زِندونی کُردَن ( zenduni kordan ) : زندانی کردن
زِِندونی بَویئَن ( zenduni bavian ) : زندانی شدن
زِندِگونی ( zendeguni ) : زندگانی
زَندِگی ( zandegi ) : زندگی
زِندَگی کُردَن ( zendagi kordan ) : زندگی کردن
زِندَه ( zendah ) : زنده
زِندَه دل ( zendah del ) : زنده دل
زِندَه کُردَن ( zendah kordan ) : زنده کردن
زِندَه بَویئَن ( zendah bavian ) : زنده شدن
زن قهوه ( zan yahvah ) : زن قحبه ، دشنامی به مردان  زن دار
زَن قَهوه صاحاب (zan yahvah sahab ) : دشنامی به مالک حیوانات یا ابزار
زََنََگ ( zanag ) : زن حقیر
زَنگ بَزوئَن ( zang bazuan ) : زنگ زدن
زَنگ بَزوئَه ( zang bazuah ) : زنگ زده
زَنگولَه ( zangulah ) : زنگوله

زَن مار (zan mar ): مادر زن

زَن مار سِلام (zan mar selam): دیدنی که داماد و همراهان بعد از عروسی از مادر زن می کنند.
زَنِندَه ( zanendah ) : زننده
زَنونَه ( zanunah ) : زنانه
زَن هِدائَن ( zan heda an ) : زن دادن
زَنیکَه ( zanikah ) : زن پست و بی عزت
زَوّار ( zavvar ) : زوّار
زِوار ( zevar ) : از توان افتادن، نای نداشتن
زِوار دَر شیئَن ( zevar darsian ) : زوار در رفتن
زو بکشی یَن ( zo bakesiyan ) : زو کشیدن ، حبس کردن نفس وصدای زو در آوردن و دویدن
زود زود ( zud zud ) : تند تند
زودیا ( zodiya ) : زود ،  سریع ، به زودی

زور   zur : مدفوع الاغ

زور   zur   فشار
زور بَزوئَن ( zur bazuan ) : زور زدن
زور بوتَن ( zur butan ) : زور گفتن
زور بیاردَن ( zur biyardan ) : فشار آوردن
زورتَپون ( zurtapun ) : به زور تپانیدن و جا دادن ، چیزی را به اجبار تحمیل کردن
زور چِپون ( zurcepun ) : به زور چپاندن ، چیزی را به اجبار تحمیل کردن
زورخنه ( zurxonah ) : زورخانه
زورمَند ( zurmand ) : نیرومند
زور بَیتَن ( zur baytan ) : نیرو گرفتن
زوزَه ( zuzah ) : زوزه
زوزَه بکشی یَن ( zozah bakesiyan ) : زوزه کشیدن
زِوون ( zevun ) : زبان ، گویش
زِوون بَرویَه ( zevun barviyah ) : زبان بریده
زِوون بَزوئَن (zevun bazuan  ) : زبان زدن
زَوون بَستَه ( zevun bastah ) :  زبان بسته
زَوون بَیتَن ( zevun baytan ) : گرفتن زبان ، لکنت زبان
زِوون تو بَخوردَن ( zevun tu baxordan ) : به لکنت افتادن
زِوون دار ( zevun dar ) : کسی که مطلب را خوب بیان کند
زِوون دِراز ( zevun deraz ) : زبان دراز
زِوون دیرگااوردَن ( zevun dirgaurdan ) : زبان در آوردن ، قدرت تکلم یافتن
زِوونَک بَزوئَن ( zevunak bazuan ) : زبان زبان زدن مار ومانندآن
زِوون کوشکَگ ( zevun kuskag ) : زبان کوچک ته حلق
زِوون گازگیتَن ( zevun gaz gitan ) : زبان گاز گرفتن
زِوون واز ( zevun vaz ) : چرب زبان
زِوونَه ( zevunah ) : زبانه
زِوونی ( zevuni ) : شفاهی
زِوون یاد بِدائَن ( zevun yad beda an ) : زبان یاد دادن
زِوون یاد گیتَن ( zevun yad gitan ) : زبان یاد گرفتن
زِهدون ( zehdun ) : زهدان
زَهر ، زَهل ( zahr - l ) : سم
زَهر هاکُردَن ( zahr hakordan ) : تلخ وناگوار کردن چیزی را به کسی
زَهرمار بَویئَن ( zahre mar bavian ) : کنایه از تلخ و ناگوار شدن چیزی بر کسی
زَهرَه ( zohrah ) : زهره
زَهرِه ماری ( zahreh mari ) : انواع مشروبات الکلی یا مواد مخدر
زَهله ( zahlah ) : زهره ، کیسه صفرا ،  جرات
زَهلَه تَرَگ بَویئَن ( zahlah tarag bavian ) : زهره ترک شدن
زیاد کُردَن ( ziad kordan ) : زیاد کردن
زیاد بیموئَن ( ziad bimuan ) : زیاد آمدن
زیاد بَویئَن ( ziad bavian ) : زیاد شدن
زیادَه رَوی ( ziadah ravi ) : زیاده روی
زیراِنداز ( zirendaz ) : زیراتداز
زیر اویی ( zir uyi ) : زیرآبی
زیر اویی بوردَن ( zir uyi burdan ) : زیرآبی رفتن
زیرِ بال بَیتَن ( zire bal baytan ) : زیر بغل گرفتن ، دستگیری و کمک کردن
زیرِِ بار بوردَن ( zire bar burdan ) : اطاعت کردن
زیرِِ پا بََنیشتَن ( zire pa banistan ) : فریب دادن ، اغوا کردن
زیر ِپا بکشی ین ( zire pa bakesiyan ) : از کسی حرف کشیدن ، زیر زبان کشیدن
زیرجومَه ( zir jomah ) : زیر پیراهن
زیرِ دِلَم بَزوئَه؟  ( zir delam bazuah): زیر دلم زده بود؟ ، پاسخ گوینده به فردی ایراد گیر نسبت به کاری که گوینده از روی ناچاری یا با دلیلی منطقی انجام داده است.
زیرزِوونی ( zir zevuni ) : زیرلفظی
زیرِ سَر بُلَن بَویئَن ( zire sar bolan bavian ) : عاشق شدن
زیرسیپیلی دَر کُردَن ( zir sipili dar kordan ) : رفتار یا سخن ناشایست کسی را به روی خود نیاوردن

زیر شِلوار(zir selvar): بیجامه
زیرِش بَزوئَن ( zires bazuan ) : دبه کردن
زیرگیتَن ( zirgitan ) : زیرگرفتن
زیگیل ( zigil ) : زگیل
زیگیل دیرگااوردَن ( zigil dirgaurdan ) : زگیل درآوردن زیمین : زمین
زَمین بَخوردَن ( zamin baxordan ) : زمین خوردن
زَمین بَزوئَن ( zamin bazuan ) : زمین زدن
زَمین بَموندن ( zamin bamundan ) : زمین ماندن
زَمیندار ( zamindar ) : ملاک
زَمینگیر ( zamingir ) : زمین گیر
زَمین لَرزَه ( zamin larzah ) : زمین لرزه
زَمین بِنِنگوئَن ( zamin bingoan): زمین گذاشتن
زَمینَه ( zaminah ) : زمینه

زیر شِلواری (zir selvari): زیر شلواری، بیجامه

زیرجیش (zir jis): غذایی که با آرد و روغن برای زائو درست می کنند.

---------------

حرف ( ژ )

ژالَه ، جالَه ( zhalah ) : ژاله
ژاکَد ، جاکت ( zhakad ) : ژاکت
ژوگول ( zhugul ) : ژیگول
ژِندَه پوش ( zhendah pus ) : ژنده پوش

والله علیم حکیم

سعید فهندژی سعدی

بدون ذکر منبع شرعاً جایز نیست

فرهنگ لغات میگونی(د - ذ)

حرف (د)

دِ (de): از اصواتی که به حالت عصبانیت در جواب بعضی اخبارها گفته می شود.

داد بَزوئَن (dad bazuan): داد زدن

داد بَکِشیئَن (dad bakesian): داد کشیدن

داد و بیداد هاکُردَن (dad o bidad hakordan): داد و بیداد کردن

دار (dar): درخت

دار بَزوئَن (dar bazuan): درخت کاشتن، اعدام کردن

دار بِکاشتَن (dar bekastan): درخت کاشتن

دار کُتِنَک (dar kotenak): دارکوب

داریَه (daryah): دایره ای که در جشنها با انگشتان دست می نوازند.

داریَه بَزوئَن (daryah bazuan): دایره زدن

داز ( daz): داس

دازَگ (dazag): وسیله ای مشابه و کوچکتر از داس با تیغه اره ای که با آن سرشاخه های درختان را هرس می کنند.

داش (das): داداش

داغ بَدیئَن (day badian): داغ دیدن

داغ بَزوئَن (day bazuan): داغ زدن

داغ کُردَن (day kordan): داغ کردن

داغ بَویئَن (day bavian): داغ شدن

داغُن (dayon): داغون، متلاشی

دال (dal): عقاب

دالون (dalun): راهروی سر پوشیده

دالّیک (dallik): دالی، لفظ ناگهانی ظاهر شدن جلوی کودکان

دامون (damun): دامن

دامون گیر بَویئَن (damun gir bavian): دامن گیر شدن

داهرَه (dahrah): دستگاه علف خرد کنی است. دستگاهی به طول تقریبی یک متر که شامل تیغه مثل تیغه داس ولی مانند اره دندانه دار و تخته ای که در یک سر آن تیغه را نصب کرده اند. فری روی تخته می نشیند و دسته دسته علفها را روی تیغه کشیده و خرد می کند.

دایِرَه (dayerah): دایره

دایِم (dayem): دائم، همیشه

دایَه (dayah): دایه

دَبَّه (dabbah): دبه

دَ بَّه دیرگائوردَن (dabbah dirga urdan): دبه کردن

دَ بَّه کُردَن (dabbah kordan): دبه کردن

دِ پات (depat): ریخت و پاش، درهم برهم

دِ پاتَن (depatan): پاشیدن

دِ پاجیئََن (depajian): پاشیدن

دِ پاشیئَن (depasian): پاشیدن

دِ پاشتَه (depastah): پاشیده

دَپیت (dapit): پوشیده

دَپیتَن (dapitan): پوشاندن

دَپیجِش (dapijes): بپوشانش

دَپیجَم (dapijam): بپوشانم

دِتَر (detar): دختر

دِتََر خوندَه (detar xondah): دختر خوانده

دِتَرونَه (detarunah): دخترانه

دِج (dej ): زمین سنگی بسیار سفت و سخت

دُچار بَویئََن (docar bavian): دچار شدن

دُچار بَوِیَه (docar baviah): دچار شد

دُچار گِردی (docar gerdi): دچار شوی

دُچار گِردین (docar gerdin): دچار شوید

دُچارَم کُردَه (docaram kordah): دچارم کرد

دَچی (daci): چیده

دَچین (dacin): بچین

دَچینَم (dacinam): بچینم

دَچیَه (daciah): چیده

دَخل (daxl): سود، بهره

دَخِل نِداشتَن (daxel nedastan): دخالت نداشتن

دَخمَه (daxmah): گور، جای تنگ و تاریک

دَخوس (daxus): واژه ای برای خوابانیدن سگ

دَخیل دَوِستَن (daxil davestan): دخیل بستن

دَخیل هِدائَن (daxil heda an): دخیل دادن

دَدَر (dadar): خارج از خانه به زبان کودکانه

دَدَری (dadari): بچه ای که مدام بهانه رفتن به بیرون از خانه را می گیرد، کنایه از زن هرزه

دِرازا (deraza): بلند

دِراز بَکِشیئَن (deraz baxesian): دراز کشیدن

دِراز بَویئَن (deraz bavian): دراز شدن

دِرازعلی (deraz ali): کنایه از قد بلند و بی قواره

دِراز کُردَن (deraz kordan): دراز کردن

دِراز کَش (deraz kes): دراز کش

دِراز کَش بَویئَن (deraz kes bavian): دراز کشیده شدن، روبه موت شدن، از حال رفتن

دِراز موردوک (deraz morduk): نام محلی در میگون

دِرازی (derazi): درازا، طول، بلندی

دَراُوردَن (dar urdan): بیرون آوردن

دَراومَد (dar umad): درآمد

دَراِینَه (dar eynah): در حال آمدن است.

دَربَچَه (dar bacah): دریچه، پنجره

دَر بَزوئَن (dar bazuan): در زدن

دَربون (darbun): دربان

دَرِجَه (darejah): درجه

دِرَخشُن (deraxson): درخشان

دَرِخُنَه واز (dareh xoneh vaz): کنایه از میهمان نواز

دَرد بَکُردَن (dard bakordan): درد کردن

دَرد بَکِشیئَن (dard bakesian): درد کشیدن

درد بَیتَن (dard baytan): درد گرفتن

دَرد بیموئَن (dard bimuan): درد آمدن

دَر دَوِس (dar daves): زنی که دیگر بچه دار نمی شود، برای توهین به کار می رود و به معنای اجاق کور، در بسته است.

دَرِ دَوِس (dare daves): در بسته

دُردونَه (dordunah): دردانه

دَررو (dar ro): راه خروج

دَرز بَکُردَن (darz bakordan): درز کردن

دَرز بَیتَن (darz baytan): درز گرفتن(دوختن شکافتگیهای پارچه)، پر کردن شکافها

دَرزِن ( darzen): سوزن

دَرز وا کُردَه (darz va kordan): شکاف برداشت

دَرز و دورز (darz o durz): شکاف یا شکافتگیهای کوچک و درشت

دُرُس بَویئَن (doros bavian): درست شدن

دُرُستَه، دُرُسَه (dorostah): تمام و کامل

دُرُس کُردَن (doros kordan): درست کردن

دَرس هایتَن (dars haytan): درس گرفتن

دَرس هِدائَن (dars heda an): درس دادن

دُرُشگَه (dorosgah): درشکِه

دَرشونَه (dar sonah): در حال رفتن است.

دَرشیئَن (darsian): در رفتن، فرار کردن، به آخر کرت رسیدن آب

دَرکَتَن (darkatan): در افتادن

دَر کُردَن (darkordan): در کردن، تیر انداختن، بیرون کردن

دَرِ کونی بَزوئَن (darekuni bazuan): ضربه زدن با لگد و دست و چوب و یا نظایر آن به پشت کسی

دِرگا، دیرگا (derga): بیرون از خانه

دِرگا بوردَن (derga burdan): بیرون رفتن

دِرگا بیموئَن (derga bimuan): از خانه بیرون آمدن

دِرگا شیئَن (derga sian): بیرون رفتن

دِرگا کُردَن (derga kordan): بیرون کردن

دَرمون (darmun): درمان

دَرموندَن (darmundan): درماندن

دَرموندَه (darmundah): درمانده

دَرِمَه (daremah): هستم

دَرَه (darah): هست

دَرَه (darah): دره

دَری (dari): هستی؟

دَرَندَشت (darandast): جای پهناور و وسیع

دَرَندَه (darandah): درنده

دَرَنگ دوُرونگ (darang durang): سرو صدا

دَرهَم وَرهَم (darham varham): ریخت و پاش، درهم برهم

دَروازَه (darvazah): دروازه

دَروازه بون (darvazah bun): نگهبان دروازه، دروازه بان

دُروجِن (dorujen): دروغگو

دِرَوش (deravs): درفش

دُرو نوُ (doru nu): دروغ نگو

دَریاچَه (daryacah): دریاچه کوچک مصنوعی که در کنار جاده گرزطول قرار داشته و امروزه برای ساخت و ساز مورد بهره برداری شده است.

دَریاه (daryah): دریا

دَریجَه (darijah): درجه

دَریچَه (daricah): دریچه، پنجره

دَریدَه (daridah): دریده، بی شرم

دَزوئَن (dazuan): با فشار چیزی را درون کیسه ای قرار دادن تا بیشتر جا بگیرد.

دَس (das): دست

دَسِّ آخر (dass axar): آخر کار

دَس اِنداز (das endaz): دست انداز، ناهموار

دَسِّ بال (dasse bal): دست و پا

دَسِّ بالا (dasse bala): حداکثر

دَسِّ بالا بَیتَن (dasse bala baytan): حد بالا گرفتن

دَسِّ بالا کُردَن (dasse bala kordan): دست را بالا گرفتن، اقدام به کاری کردن

دَسِّ به او (dasse be u): دست به آب، کنایه از دستشویی رفتن

دَس بِجُنبوندَن (das bejombundan): دست جنباندن، سرعت عمل نشان دادن

دَس بِدائَن (das beda an): دست دادن، میسر شدن

دَس بِدِه (das bedeh): بخشنده

دَسِّ بر قِضا (dasse bar yeza): از قضا، اتفاقاً

دَس بَزوئَن (das bazuan): دست زدن

دَس بَزوئَه (das bazuah): دست زده

دَس بَکِشیئََن (das bakesian): دست کشیدن

دَس بِمالیئَن (das bemalian): دست مالیدن

دَس به دُهُن (das be dohon): دست به دهان (بستگی دارد چگونه بیان شود. اگر بگوییم "دَستِش به دُهُنِش رَسنَه" منظور غنی است.

دَس به یَخِه بَویئَن (das be yaxeh bavian): دست به یقه شدن

دَس به یکی بَویئَن (das be yeki bavian): همدست شدن، متحد شدن

دَس بَیتَن (das baytan): دست کشیدن

دَس بینگوئَن (das binguan): دست انداختن

دَس تَنگ (das tang): فقیر

دَس چین (das cin): دست چین، میوه چیدن با دست و با دقت از درخت که هیچگونه لکی ایجاد نشود.

دَسِّ خَط (das xat): دستخط، نامه

دَس دِرازی (das derazi): تجاوز

دَس دَس کُردَن (das das kordan): تعلل کردن

دَسرِسی (dasresi): توانایی و امکان، دسترسی

دَسَّک (dassak): دفتری که صورت حسابها در آن نوشته شود.

دَسَّک (dassak): چوب کوچکی که به وسیله آن چیزی را برداشتن

دَس کَج (das kaj): دزد

دَسَّک و دُنبَک (dassak o donbak): بند و بساط

دَسَّک و دُنبَک خار کُردَن (dassak o donbak xar kordan): بهانه تراشیدن

دَسِّ کَم (das kam): حداقل

دَسِّ کَم بَیتَن (dasse kam baytan): دست کم گرفتن

دَسگیرَه (dasgirah): دستگیره

دَسمایَه (dasmayah): دستمایه، سرمایه اولیه

دَس نِماز (dasnemaz): دست نماز، وضو

دَسَّه (dassah): گروه، دسته ابزار مانند بیل و کلنگ

دَسِّه بَندی (dasseh bandi): رده بندی

دَسِّه راه بینگوئَن (dasseh rah binguan): دسته راه انداختن

دَسّ و دِل واز (das o del vaz): دست و دل باز

دَسّور بِدائَن (dassor beda an): دستور دادن

دَسّور هائیتَن (dassor hayitan): دستور گرفتن

دَسّی (dassi): آنچه با دست بتوان گرفت مثل چراغ دستی و مرغی که با دست بتوان گرفت، اهلی

دَسّی دَسّی (dassi dassi): به عمد

دِسمالَک (desmalak): دستمال

دُشنوم (dosnum): دشنام

دُعا بَخونِستَن (doa baxunestan): دعا خواندن

دُعا بَکُردَن (doa bakordan): دعا کردن

دُعایی (doayi): فردی که به بیماری روحی و روانی مبتلا شده است.

دُعایی بَویئَن (doayi bavian): دعایی شدن، فردی که دچار بیماری روحی و روانی شده و احتیاج به دعا نویس دارد.

دَعوا بَکُردَن (doa bakordan): دعوا کردن

دَعوایی (davayi): آدم شرور

دَعوَت(دَعوَد) هاکُردَن (davat hakordan): دعوت کردن

دَغَل (dayal): نادرست و فریبکار

دَغَل وازی (dayal vazi): دغل بازی، حقه بازی

دِق بَکُردَن (dey bakordan): دق کردند

دُقُزی (doyozi): دختر دایی

دَقیقَه (dayiya): دقیقه

دِکاشت (dekast): کاشته شده

دِکاشتَن (dekastan): کاشتن

دِکاشتَه (dekastah): کاشته

دَکِت (daket): افتاده، مریض

دَکُتِن (dakkoten): بکوب

دَکُتِندی (dakkotendi): می کوبی

دَکُتِنَم (dakkotenam): بکوبم

دَکُتِنائَن (dakkotena an): کوبیدن

دَکِشی یَن (dakesian): مهره و دانه تسبیح و نظایر آن را به بخ کشیدن

دُکون (dokun): وکان

دَگ (dag): لب

دَگِ دُهُن (dage dohon): دهان و لب و دندان

دُگمَه (dogmah): تکمه

دَگَه (dagah): لا، داخل شکاف

دَگَه دوجَه (dagah dujah): سوراخ و شکاف ناپیدا

دَل (dal): شکم پرست، گوسفند حیوانی که به واسطه تربیت و دادن غذا به صاحبش خو گرفته و به دنبالش می رود.

دلّاک (dallak): سلمانی، آرایشگر(در گذشته به کسی که کشیدن دندان، ختنه بچه ها و آرایش مردانه را در محل انجام می داد دلاک می گفتند.)

دِل باخواهی (del baxahi): آزادی در انجام کاری بدون مشورت

دِل بِدائَن (del beda an): دل دادن، توجه کردن

دِل بَزوئَن (del bazuan): دلزدگی

دِل بَزوئَه (del bazuah): دلزده

دِل بَسوتَن (del basutan): دلسوختن

دِل بَسوزوندَن (del basuzundan): دلسوزی کردن

دِل بَکِندَن (del bakendan): دل کندن

دِل بِه هَم بَخوردَن (del be ham baxordan): دل آشوب شدن

دِل پیچَه (del picah): دل پیچه

دِلتَنگی هاکُردَن (deltangi hakordan): دلتنگی کردن

دِلخوشَک (delxosak): دلخوشی بی دوام

دِل خوش کُنَک (del xos konak): آنچه مایه دلخوشی شود.

دِلِ دَرد (dele dard): دل درد

دِل دِل کُردَن (del del kordan): تردید داشتن

دَل دَلی (dal dali): دلگی

دِل دَوِستَن (del davestan): دل بستن

دِل زندَه (del zendah): زنده دل

دِل سیاه (del siah): بی رحم

دِل سیر (del sir): بی رغبت

دِلشورَه (delsurah): دلشوره

دِل ضعفَه (delzaefah): دل ضعفه، گرسنگی

دِل غَشه (delyasah): دل غشه

دِل گَتَه (del gatah): خونسرد، بی خیال، در گذشت و ایثارحساسیت نشان ندادن

دَلِگی (dalegi): دلگی

دَلَمَه (dalamah): لخته شدن خون یا شیر

دَلِمَه بَویئَن (dalemah bavian): لخته شدن

دِل ناگُرون (del nagurun): دل نگران

دِلواز (delvaz): دلباز

دِل و دُماغ (del o domay): دل و دماغ، شور و اشتیاق

دَلَه (dalah): شکمو

دِل هِدائَن (del heda an): دل دادن

دَلِه دُز (daleh doz): دزدی که به چیزهای کم و ناچیز قناعت کند.

دِلِه دَوِستَن (deleh davestan): مغز دار شدن گردوی تازه

دِلهُرَه (delhorah): دلهره

دَلیر (dalir): دلیر

دَلیل بیاردَن (dalil biardan): دلیل آوردن

دِماس (demas): چسبیده

دِماساندَن (demasandan): چسباندن

دِماسی یَن (demasiyan): چسبیدن، با دست گرفتن

دُماغ (domay): بینی

دُماغ بیتَن (domay baytan): دماغ گرفتن

دِمال (demal): عقب

دِمال کَتَن (demal katan): عقب افتادن

دِمالایی (demalayi): عقبی

دِمال هاکُردَن (demal hakordan): با تهدید کسی را دنبال کردن

دِمالَه (demalah): دنباله

دِمالَه دار (demalah dar): دنباله دار

دُمب (domb): دم

دُمبال (dombal): عقب، پشت سر

دُمبالِه دار (dombaleh dar): دنباله دار

دَم بِدائَن (dam beda an): استراحت دادن به حیوانات

دُمبَک (dombak): تنبک

دَم بَکِشیئَن (dam bakesian): دم کشیدن

دُمبَل (dombal): دمل

دُمبُلیچَه (dombolicah): برآمدگی انتهای دنبه گوسفند

دُمبَه (dombah): دنبه

دَم بَیتَن (dam baytan): دم گرفتن هنگام نوحه سرایی

دَمپُختَک (dampoxtak): دمی

دَمریز (damriz): پیوسته و پشت سرهم

دَم کُردَن (dam kordan): دم کردن

دَمکُنَک (damkonak): دَمکُنی

دَم نَظَر بَیتَن (dam nazar baytan): زیر نظر داشتن

دَم و دود (dam o dud): کنایه از پخت و پز

دَمیج (damij): لگد کن، به کنایه ادرار کردن هم می گویند.

دَنایَن (danayan): گذاشتن، نهادن

دَندَه (dandah): دنده

دَندون (dandun): دندان

دَندون بَزوئَن (dandun bazuan): از سرما لرزیدن

دَندون بِشمارَک (dandun besmarak): مارمولک

دَندون قُروچَک (dandun yorucak): دندان به هم ساییدن، دندان قروچه

دَندون گِرد (dandun gerd): حریص

دَندون گیر (dandun gir): دندان گیر

دَندونَه (dandunah): دندانه

دُنیا دیدَه (donya didah): دنیا دیده

دُنگ (dong): دانگ

دُهُن (dohon): دهان

دُهُن بین (dohon bin): دهان بین

دُهُن پُر کُن (dohon por kon): حرفهای قلمبه سلمبه

دُهُن لَق (dohon lay): دهن لق

دُهُن ویارَه (dohon viarah): خمیازه

دَهَه (dahah): دهه

دِوا (deva): دارو، سم

دِوا بَزوئَن (deva bazuan): مالیدن دارو بر زخم، سم پاشی کردن

دوآج ( duaj): لحاف، روانداز

دِوا دَرمون (deva darmun): معالجه

دُوارَه (dovarah): دوباره

دو بامبی(بامی) (do bambi): با دو دست بر سر کسی زدن

دو بِدائَن (du beda an): دواندن

دو بَزوئَن (du bazuan): دویدن

دو به هم بَزوئَن (do be hambazzoan): فتنه انگیختن

دو به هَم زَن (do be hamzan): فتنه انگیز

دوج پِلَک (duj pelak ): پل چوبی روی نهرهای کوچک

دو جورَه (do jurah): دو نوعی، دو گونه

دود بَزوئَن (dud bazuan): دود زدن

دود بَیتَن (dud baytan): دود گرفتن

دو دِلَه (do delah): دو دل

دودَه (dudah): دوده

دودی (dudi): معتاد به دود

دو راهَه (dorahah): دوراهه

دور بَریتَن (dur baritan): دور ریختن

دور بَزوئَن (dur bazuan): دور زدن

دور بَگِرِستَن (dur bagerestan): دور زدن، فدایی شدن

دور بَویئَن (dur bavian): دور شدن

دور بَیتَن (dur baytan): دور برداشتن

دور نِما (dur nema): دور نما

دور هاکُردَن (dur hakordan): دور کردن، محاصره کردن

دورو بوتَن (duru butan): دروغ گفتن

دور و دِراز (dur o deraz): طولانی

دور و وَر (dur o var): اطراف

دورَه (durah): دوره، زمانه، پیرامون

دوره کُردَن (durah kordan): دوره کردن، تکرار درس

دوره گَرد (dureh gard): دوره گرد، کولی

دوری (duri): بشقاب

دوری کُردَن (duri kordan): دوری کردن

دَوِستَن (davestan): بستن

دَوِستَه (davestah): بسته

دو سَرَه (dosarah): دو سره

دوشا (dusa): شیرده

دو شاخَه (dosaxah): چوب دارای دوشاخه

دوشَک (dusak): تشک

دوش گیتَن (dus gitan): به دوش گرفتن

دوشمبَه (dosambah): دوشنبه

دولا و راست بَویئَن (dola o rast bavian): تعظیم کردن، کنایه از چاپلوسی

دَوُم (davum): دوام

دَوُم بیاردَن (davum biardan): دوام آوردن

دون (dun): دانه، پلوی کم آب با دانه های نرم نشده

دون بَویئَن (dun bavian): دانه شدن

دَوِندِگی (davendegi): دوندگی

دون کُردَن (dun kordan): دانه دانه کردن

دونَه (dunah): دانه، تخم گیاهان، عدد

دونَه دونََه (dunah dunah): دانه دانه

دیاری (diari): فضایی که در دید قرار دارد.

دیب (dib): دیو

دید بَزوئَن (did bazuan): تخمین زدن چیزی مانند مقدار میوه یک باغ، برآورد کردن

دید و وازدید (did o vazdid): دیدو بازدید

دیدَه (didah): دیده

دیر (dir): دور، طولانی

دیر بَویئَن (dir bavian): دیر شدن، طولانی شدن

دیر پَزا (dir paza): دیر پز

دیر رَس (dir ras): میوه ای که به موقع نرسد

دیرِ شِر (dire ser): فاصله دور

دیر کُردَن (dir kordan): دیر کردن

دیرگا (dirga): بیرون از خانه

دیرگا بیموئَن (dirge bimuan): بیرون آمدن

دیروَخت (dirvaxt): دیر هنگام

دیزی یَک (diziyak): دیزی کوچک

دیفار (difar): دیوار

دیم (dim): صورت، طرف، سمت

دیمارو (dimaru): دمرو، سروته

دیمارو بَویئَن (dimaru bavian): دمرو شدن

دیمارو کُردَن (dimaru kordan): دمرو کردن

دیم بِدائَن (dim beda an): برگرداندن ظرفی روی زمین به طوری که محتویات آن بریزد.

دیم کَتَن (dim katan): افتادن

دیوونتِه بَکُنِه(بَکُرد) (divunteh bakoneh): نفرینی به معنای آنکه خداوند حکومت و دولتت را بر اندازد.

دیوونَه (divunah): دیوانه

دیَه (diah): دیگر، دوباره

دیَه (diah): دیه

دَییتَن (dapitan): باریدن

---------------------

حرف (ذ)

ذَخیرَه (zaxirah): ذخیره

ذَخیرَه کُردَن (zaxirah kordan): ذخیره کردن

ذَرع (ذَر) کُردَن (zare kordan): اندازه گرفتن طول چیزی

ذَرَّه (zarrah): ذره

ذِلَّه (zellah): عاجز

ذِلِّه بَویئَن (zelleh bavian): عاجز شدن

ذِلِّه کُردَن (zelleh kordan): عاجز شدن

ذوق (zuy): ذوق

ذوق بَکُردَن (zuy bakordan): ذوق کردن

ذوق بَوه بَیی (zuy baveh bayni): ذوق زده شدی

ذوق زَدَه (zuy zadah): ذوق زده

والله علیم حکیم

سعید فهندژی سعدی

بدون ذکر منبع شرعاً جایز نیست

استاد امداد به دیار باقی شتافت

پیکر مرحوم امداد از مقابل آرامگاه سعدی تشییع و در جوار آرامگاه حافظ به خاک سپرده شد.

 زندگینامه: حسن امداد (1300- 1389)

وی در سال 1329 از دانشکده ادبیات و دانشسرای عالی موفق به اخذ مدرک کارشناسی تاریخ و جغرافیا شد.

این محقق شیرازی بیش‌ترین تحقیقات خود را به نقاط ناشناخته و تاریک تاریخ فارس اختصاص داده بود.

حسن امداد که مقالات متعدی درباره‌ زندگی و آثار سعدی نوشته 29 آذر سال 1389 به علت بیماری در سن 89 سالگی از دنیا رفت.

          برخی از آثار حسن امداد:

·     دیوان وصاف شیرازی (1389)

·     مجموعه آثار پزشکی (1389)

·     فارس در عصر قاجاریه (1386)

·     تاریخ آموزش و پرورش فارس از عهد باستان تا دوره معاصر (1384)

·     سیمای شاعران فارس در هزار سال (1377)

·     جدال مدعیان با سعدی (1377)

·     انجمن‌های ادبی شیراز (1372)

·     بانگ رحیل (1372)

·     نزهه الزائرین (1359)

·     ده سوره از قرآن مجید برای تدریس در دبیرستان‌ها (1341)

·     تعلیمات مدنی (1341)

·     فرهنگ نوآموز (1340)

·     تاریخ گیتی (1340)

·     شیراز در گذشته و حال (1339)

·     راهنمای آثار تاریخی فارس (1339)

·     تعلیمات اجتماعی (1338)

·     فرهنگ دانش‌آموز (1338)

·     املاء زبان فارسی (1337)

·     جغرافیای گیتی (1336)

·     سه شاهزاده تیره‌بخت (1325)

·     داستان فریدون (1323)

          فعالیت‌های فرهنگی حسن امداد:

·     دبیر، مدیر و معاون دبیرستان‌های شیراز

·     رئیس دانشسرای عشایر فارس

·     رئیس دانشسرای راهنمای تحصیلی اهواز

·     عضو هیأت منصفه مطبوعات

·     عضو انجمن آثار و مفاخر ملی فارس

·     عضو کمیته میراث فرهنگی

·     عضو کنگره ملی نویسندگان و شاعران در تهران

·     عضو کمیته علمی کنگره هفتصدمین سال درگذشت سعدی

·     عضو کمیته علمی کنگره ششصدمین سال درگذشت حافظ

·     عضو کنگره بین‌المللی سیبویه

·     عضو هیأت مؤسس مرکز سعدی‌شناسی

·     عضو هیأت مدیره بنیاد فارس‌شناسی

·     عضو انجمن ادب حافظ شیراز

·     عضو انجمن ادبی یاران یکشنبه

·     عضو کانون ادب و هنر پارس

·     عضو انجمن سعدی در لس‌آنجلس

·     عضو هیأت علمی کنگره بزرگ فارس‌شناسی و عضو کانون دانش پارس

          برخی از افتخارات حسن امداد:

·     14 تقدیرنامه از وزارت آموزش و پرورش

·     17 تقدیرنامه از مدیران کل آموزش و پرورش فارس، خوزستان و بوشهر

·     دریافت نشان فرهنگ به دلیل تألیفات مؤثر

·     دریافت نشان طلا و لوح سپاس بنیاد فارس‌شناسی

·     دریافت لوح تقدیر و سپاس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی و چاپ کتاب ویژه بزرگداشتش در سال 1381

·     دریافت لوح تقدیر و سپاس مرکز سعدی‌شناسی

·     دریافت لوح تقدیر و سپاس اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس

·     دریافت لوح تقدیر و سپاس از استانداران فارس

·     چاپ تمبر یادبود امداد با تصویرش توسط بنیاد فارس‌شناسی و اداره پست فارس

·     دریافت لوح تقدیر و سپاس از سازمان میراث فرهنگی

·     دریافت لوح تقدیر و سپاس از دانشگاه حافظ شیراز

·     دریافت لوح تقدیر و سپاس از کتابخانه و مرکز اسناد ملی فارس

·     دریافت لوح تقدیر و سپاس از انجمن‌های ادبی مختلف از جمله یاران یکشنبه، کانون دانش پارس، انجمن شاعران جوان، کانون ادب و هنر پارس

روحش شاد و روانش پاک 

همشهری

 
حسن امداد، نویسنده و پژوهشگر در سال 1300 در شیراز به دنیا آمد